Эрүүл хооллолт ба генийн өөрчлөлттэй организмууд
Биед зохимжтой хооллолт ба генийн өөрчлөлттэй организмууд
Улайссан ширэм мэт сэтгэлээ хөргөж, хэвийн байдалд нь оруулж чадсан учир юмыг ултай эргэцүүлэн бодож, байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрдөг болж, сонголтоо зөв хийгээд, таашаалтайгаар эрүүл хооллодог боллоо гэж төсөөлье.
Органик гээд идэж байгаа хүнс бүхэн биед зохимжтой байж чадаж байна уу гэдэг асуудал гарч ирнэ.
Ийм асуудал хориод жилийн өмнө ер байсангүй. Харин одоо бол огт өөр. Яагаад гэвэл GМО хүнс байна. Хичнээн эрүүл хөрсөнд тариад, химийн бордоо, хор хэрэглэхгүй байсан ч GМО нь органик биш.
Генийн өөрчлөлтэй организм /Genetically modified organism (GMO)/ хэмээн нэрлэгддэг хүнс зохион бүтээгдээд хориод жил болжээ.
Хүмүүс оюун ухаантайн “ачаар” ямар ч амьд биетүүдийн генийг хооронд нь “найруулж угсрах” аргыг олж, их сайн үйл бүтээв, хүнсний хангамжийг шийдэв хэмээн баясаж байсан цаг ард хоцорч, засаж боломгүй аймшигт алдаа хийснийг нотлох ноцтой үр дагаврууд бодитойгоор гарч эхлээд нилээд хэдэн жил өнгөрч байна. Орчлонгийн жам ёсыг танин мэдэх нь хийж болох сайн ажил боловч тэдгээр жам ёсыг зөрчин дураар аашилж болохгүй гэдгийн нотолгоо нь тэр үр дагаврууд юм.
Ургац, ашиг шим нэмэгдүүлнэ, хоронд тэсвэртэй болгоно, байгаагүй шинэ шинж чанар нэмнэ, өлсгөлөнгөөс аварна гэх мэт зорилготой эхэлсэн гэгддэг ажлууд одоо асар их ашигтай бизнес болж хувирчээ.
Ямар ч хүйтнийг ажирдаггүй гүзээлзгэнэ, помидор; ганд тэсвэртэй улаан буудай; колорадын цохонд идэгдэхгүй төмс; А витаминтай цагаан будаа; цэнхэр сарнай; хөх туулай; хүний сүүтэй ямаа; цагаар өсдөг тахиа, гахай, загас гээд тоочвол урт жагсаалт болно.
Элсэн чихрийн түүхий эд – чихрийн манжин; цагаан хоолтнуудын гол хүнс шар буурцаг; чипс, малын тэжээл хийдэг эрдэнэ шиш гээд хэрэглээгээрээ энэ жагсаалтад дээгүүр бичигддэг хүнс олон.
Амтат чинжүү, рапс, папайя, хурган гуа, тамхи, хөвөнгийн ургамал, хөвд, зөөлөн ширхэгтэй мод гээд генийн өөрчлөлттэй организм маш олон.
Фермерийн эрчимжсэн аж ахуйн малын тэжээл нь 100 хувь GМО төдийгүй, өсөлтийн даавар, антибиотик өндөр тунгаар агуулсан байдаг учраас жишээ нь одоо АНУ-д олон эрэгтэй хүүхдэд хөх ургаж байгаа нь үүнтэй холбоотой гэж үзэж байна.
Хилэнц хорхойн генийг төмсөнд; хойт туйлын мөсөн далайн усанд амьдардаг камбала загасны генийг гүзээлзгэнэ, помидорт; бууцайн генийг гахайд; хүний генийг ямаа, эрдэнэ шиш, цагаан будаанд; наймаалжны генийг туулайд гэх мэтээр ёстой нэг дураараа дургиж, үр нь соёолж ургадаггүй, төл нь нөхөн үржихүйн чадваргүй ургамал, амьтны нэг төрлийг 3 сая ам. долларын зардлаар зохион бүтээж, түүндээ зохиогчийн эрх авч, газрын тосны наймаанаас ч ашигтай бизнес болгон, байгаль эхийн бүтээсэн органик үрийн, удмын санг устгаж байгаа, ханахгүй шуналт “мангасууд”, тэдний нөмөр, хаялгад дажгүй амьдардаг бүтцүүдийг зогсоох боломжгүй.
Генийн өөрчлөлтийг хийхдээ “вектор” гэж нэрлэгддэг хөдөлгөөнт молекулыг ашигладаг байна. Бактерийн ДНК-гийн Ti-плазмид гэдэг молекулыг векторт ашигладаг бөгөөд энэ молекул нь түүнд холбосон донорын генийг хүлээн авагчийн генд галт тэрэгний зүтгүүр мэтээр хүргээд, угсарч холбож өгдөг. Тиймээс GМО -гийн эсүүдэд шинэ ген болон Ti-плазмидийн хэсэг заавал байдаг гэсэн үг. Ti-плазмид нь маш хөдөлгөөнтэй учир хаашаа явах, юу хийхийг нь хэн ч урьдчилан таах боломжгүй, удирдлагагүй хүчин зүйл юм.
Бактерийн гаралтай энэхүү векторын бусад бактери ба ургамалд дамжих чадвар нь хамгийн аюултай гэдгийг эрдэмтэд хэлж байна.
GМО -гийн генийн зарим нэг молекулууд бүрэн боловсорч задралгүй үлдэж, өөрт нь холбож өгсөн генээ чирсэн хөдөлгөөнт вектор нь амьтан, хүний бие дотор амьдардаг бичил биетнүүд болон хөрсөнд шилжиж чаддаг. Түүнчлэн нарийн гэдэснээс булчирхайн болон цус дамжуулах систем руу нэвтрэх боломжтой байдаг. Цаашилбал, элэг, дэлүү, бөөр, бэлгийн эсүүд рүү нэвтрэнэ, тэгээд үргүйдэл, хорт хавдар, эрт хөгшрөлт, харшил болон бусад үл мэдэгдэх олон өвчин үүсгэнэ. Хүний геномд өөрчлөлт орох аюул байгаа тухай эрдэмтэд бичиж байна.
Тоос хүртэх замаар болон хөрснөөс өөр ургамалд дамжих боломжтой учир векторт холбогдсон генийн тархалт удирдлагагүй болж, манай Дэлхий дээр цэвэр ариун орон зай үлдэхгүйд хүргэх таагүй ирээдүй байгааг эрдэмтэд, эрүүл ухаант хүмүүс сануулж байна. 2009 онд 84 орны 828 эрдэмтэд бүх улсын Засгийн газарт хандаж, GМО-ын талаар нээлттэй захидал илгээсэн байдаг нь бие даасан олон судалгааны үр дүн ижил гардгийн илрэл юм.
GМО-г дэмждэг эрдэмтэд ч цөөнгүй байдаг бөгөөд байгалийг захирч, хүссэн бүхнээ гаргаж авна, хямд хүнс иднэ, хорт хавдрыг ч эмчилнэ, айх аюул байхгүй гэх мэтээр мэдэгддэг ч GМО сөрөг нөлөөгүй гэдгийн баталгааг гаргаж өгч чаддаггүйг хэлэх хэрэгтэй.
GМО ургамлын үлдэгдлийг бүрэн устгах боломжгүй. Тэдний дотор оршиж байгаа хөдөлгөөнт ДНК нь бусад ургамалд дамжин тархах бөгөөд тэдгээрээр нь зэрлэг амьтад, шувууд хооллох нь мэдээж. Тун удахгүй бүх ургамал харь генээр аяндаа “халдварлагдаж”, генийн ямар өөрчлөлт үүсэхийг хэн ч таамаглаж чадахгүй. Үнэн хэрэгтээ бирдийг ваарнаас нь гаргаж алдсан бөгөөд шинээр зохион бүтээгдсэн GМО бүхэн тэдний тоог олшруулж байна.
Бүх GМО үрийн патентийн 90 гаруй хувийг Monsanto /АНУ/, Syngenta/Швейцар/, түүний салбар Syngenta Seeds/Франц/, Bayer, түүний салбар Bayer CropScience/Герман/ гэсэн гуравхан аварга компани эзэмшдэг. GМО таримлын үр ургадаггүй учир аж ахуйнууд жил бүр шинээр үр худалдаж авдаг байна.
Монголд гаднаас оруулж ирж байгаа хүнс; хүнсний үйлдвэрлэлд хэрэглэж байгаа хүнсний нэмэлтүүд; тахиа, гахай бусад амьтны тэжээл; тариа, ногоо, жимсны үр; мал амьтан дотор GМО байхгүй гэх баталгаа алга.
Олон орны эрдэмтдийн судалгаагаар GМО хэрэглэсэн амьтдын дархлал суларч, гэдэс ходоодны үйл ажиллагаа өөрчлөгдөж, элэг, дэлүү, бөөр, уураг тархины хэмжээ хэт томрох, жижигрэх, дийлэнх олонхид хорт хавдар үүсэх, цусан дахь сахарын хэмжээ болон даралт ихсэх, харшилтай болох зэрэг сөрөг үзүүлэлтүүд тогтоогджээ.
Нөхөн үржихүйн тогтолцоонд асар их өөрчлөлт илэрсэн нь цочирдмоор баримт юм. Бэлгийн бойжилт саатаж, үр төлийн хорогдол, сул дорой болон төрөлхийн гажигтай төрсөн үзүүлэлт өндөр байсан төдийгүй хамгийн аймшигтай нь туршилтад орсон амьтдын гуравдахь үе нь 100 хувь үргүй байжээ.
Тэр ч байтугай туршилтад хамрагдсан орог зусгийн аманд үс ургасныг эрдэмтэд тайлбарлаж чадахгүй байна.
Дэлхий дээр үйлдвэрлэгдэж байгаа бүх хүнсний 40 орчим, зарим нэр төрөлд 95 хувь нь GМО байгаа бөгөөд ийм организмуудыг зохион бүтээж, түүнийгээ ургуулж, өсгөж, худалддаг энэ бизнесийн ашиг одоогоор 3-5 млрд ам.долларт хүрч байгаа бол 2020 он гэхэд 50-100 млрд ам.доллар болж өснө гэсэн тооцоо байдаг.
Ийм нөхцөлд бид яах ёстой вэ?
Нэгдүгээрт, GМО-г гаднаас хараад ялгах аргагүй, судлах шинжлэх лаборатори асар үнэтэй, дарамт ба авилгалд өртөхгүй шинжээч байх магадлал бага гэх мэт байдал энэ цагт бодитой тул хувь хүн өөрийн дархлалыг дээд түвшинд сайн байлгах, үргэлж дэмжиж сурах.
Одоо цагт хүүхэд төрөнгүүтээ эхээсээ дархлалын олигтой “программ” авч чадаагүй /эх эрүүл биш/, авсан ч түүнийгээ эвдэж гэмдээхээс гадна, шинэчилж чаддаггүй учраас хэрхэн байлдаж, ялалт байгуулах сайн заавар, удирдамжгүй тул вирус, бактери, хорт хавдар гэх мэт дайснаа таньж устгаж чаддаггүй атлаа өөрийн иргэдийн эсрэг байлдахдаа гарамгай/харшил, багтраа, үе мөчний үрэвсэл, түгээмэл хатуурал, чонон яр гэх мэт/ дампуу армитай улс шиг хүмүүс олон болжээ. Гэтэл гаднын сөрөг нөлөө улам нэмэгдээд байдаг!
Тэгвэл GМО-гоос үүсэх эрсдэлээс найдвартай хамгаалалт үүсгээд, идсэн бүхэн минь эм болтугай гэж ерөөгөөд тайван амьдрах боломж хүн бүхэнд нээлттэй байгаад үнэхээр баярлаад баршгүй!
Үүний тулд зөөвөрлөгч хүчин зүйл буюу Трансфер Фактор хэмээн нэрлэгддэг 44-хөн амин хүчлээс тогтсон молекулд суулгагдсан, гэмтэж гажиграагүй, шинэчлэгдэж сайжирсан дархлалын мэдээлэл агуулсан, дархлалын ой санамж, хамгаалалтын программыг үнээний ангир уураг, тахианы өндөгний шараас нэн цэврээр ялган авч, амаар уух хэлбэрээр савлаад борлуулдгийг 4life research компанийн салбар хаа байгаа газраас хүнээр гуйлгалгүй худалдан авч идэхэд л болно. Хүн зохиогоогүй юм л найдвартай.
Дархлалын ой санамж, программ гэдгийг гаднаас орж ирсэн харь бүхнийг, түүнчлэн хорт хавдрын эс, өөрт үүссэн дүрмийн бус бүхнийг цаг тухайд нь илрүүлж устгах удирдамж, заавар гэж төсөөлвөл илүү ойлгомжтой байдаг.
Дархлалын тогтолцоог тэнцвэртэй байлгах ийм сайхан боломж байхад GМО –г аюул гэхийн хэрэг юу билээ!
Гаднах хүчин зүйлийг засаж чадахгүй юм чинь өөрийн цайзыг сайтар бэхлэх нь хүсвэл хувь хүний санааных.
Хоёрдугаарт, амьд амьтны хооллох жам ёсноос гажсан дур хүслийнхээ уг шалтгааныг таньж, жинхэнэ органик хүнс хэрэглэгч болохын ашиг тусыг ухаарах. Өөрийгөө хорлох ажлаа зогсооно гэсэн үг.
Ер нь нарийн яривал хэрэггүй юм хүссэн эрэлт байхад нийлүүлэлт байж л таарна шүү дээ. Жишээ нь, 80 хувь нь GМО орцтой хиаманд дурлахаа больж, бэлчээрийн малынхаа махыг зүгээр л чанаад иддэг хүн олон болвол хэн л хиам хийгээд шатаж байхав дээ!
Гуравдугаарт, Монголоос өөр газарт цусаар уйлаад ч нөхөн сэргээгдэхээс өнгөрсөн, манай алс нутгуудад хэвээрээ байгаа онгон дагшин, ариун тансаг байгал орчноо, эмийн ургамалтай бэлчээрээ нандигнан хамгаалж, хөлөөрөө явж, зөн совингоороо шим тэжээлээ олж иддэг, багахан гарцтай ч агууламж бүрэн, амин эрдэнэ сүү, махтай монгол малаа эрүүлжүүлэн, дархлааг нь сайн байлгах.
Монгол хөрсөнд нутагшсан үртэйгээ үлдсэн ногоочин, тариачин байдаг бол тэдгээр үрийг арвижуулж авах. Ийм GМО биш үр Монголд байхгүй болсон гэж дуулсан минь худлаа байх гэж би боддог.
Ганд тэсвэртэй, хяруунд хөлддөггүй, гялгар хальстай, га-гаас авах ургац их, хадгалалт даадаг, хийсэн бүтээгдэхүүн нь мууддаггүй ч гэх шиг, тивийн, дэлхийн стандартад нийцсэн, төслийн, тусламжийн үр гээд хөлөө хугалчих шахан гүйлддэг элдэв шахааны эрхмүүд өөрсдөө, үр хүүхэд нь адилхан л сүйрэх аюулыг ухаарч, алсыг хардаггүй юмаа гэхэд ядаж энэ цаг үедээ харшилгүй, хорт хавдаргүй, төрөлхийн эдгэшгүй гажигтай хүүхэдгүй амьдрахаа бодохсон!!!!
GМО зохион бүтээхдээ хөөрхий “гуравдагч” орнуудыг өлсгөлөнгөөс аврах зорилго тавьсан гэдэг. Гэтэл тэдгээр орнуудад тийм “тусламж”-аас татгалзах иргэний зоригтой удирдлага байдгийг дараах жишээнээс харж болно.
2003 оны 3 дугаар сарын байдлаар Зимбабвед 6 сая хүн, Малавид 3.2 сая хүн, Замбид 2.4 сая хүн, Мозамбикт хагас сая хүн өлсгөлөнд нэрвэгдээд байсан ч Африкийн зарим орны Засгийн газар АНУ-аас санал болгосон GМО бүтээгдэхүүний тусламжийг авахаас татгалзсан нь тухайн үедээ нилээд шуугиан дэгдээсэн билээ.
Замбийн дэд ерөнхийлөгч Инок Кавиндэл Reuters агентлагт өгсөн ярилцлагандаа тус улс АНУ-ын 50 сая долларын тусламжаас татгалзсанаа мэдэгдээд энэ нь тусламжийн хүнсний бүтээгдэхүүнүүд нь GМО агуулсан байсантай холбоотой гэж тайлбарлажээ.
Бусдын хортой бизнест ашигдагдахгүй, харин бусдын ашигтай бизнесийг ашиглахад надад хэн ч, юу ч саад болдоггүй. Нэг талд болохгүй юм байгаа нь нөгөө талд хэрэгтэй юм байгааг олж харахад минь тусалдаг. Мууг сайнд урвуулах гэж үүнийг хэлдэг байхаа.
Монголчууд жинхэнэ органик хүнс үйлдвэрлэх нөөцтэй байгаа нь алт, нүүрс, газрын тосноос ч үнэ цэнэтэй, бидний зүйрлэшгүй давуу тал бөгөөд асар их буяны үр бизээ.
Галав юүлсэн ч амьтан хүн идэхээ болих биш дээ!
www.aboutgmo.ru, www.gsensao.ru, www.gmo.ru, www.agaroza.com, www.obozrevatel.com зэрэг сайтуудаас мэдээлэл ашиглав.
ВИП клуб ТББ-ын тэргүүн, Монголын Лектор Төвийн Жинхэнэ гишүүн,
“Соёолж” зохимжит хоолны газрын зөвлөх Б.Гэрэлмаа 99143123, 88083123 gbizuja@yahoo.com
“Алтан гадас” сэтгүүлийн 2011 оны 9 сарын дугаарт нийтлэгдсэн.