Хайр сэтгэл-гэр бүлд
13 жил, 3 сар өмнө

Хайраар ямар ч хүнийг хүмүүжүүлж болно. Ихэвчлэн хүмүүс бодохдоо даварна гэж бодож байдаг ч зөвхөн хайр дутсанаас сөрөг муу үйлдэл гарах эх үүсвэр болсон байдаг. Хайртай холбоотой амьдралаас урган гарсан мэдлэгээс хуваалцая.

            Хүнийг хайрлана гэдэг тэжээн тэтгэхээс гадна сэтгэлд нь байгаа зовлонг хуваалцахын нэр. Хосууд хайрлаж дурласнаараа зарим нь жаргаж, зарим нь зовж, шаналж, зарим нь сэтгэлээ барихаас өөр аргагүй болдог. Бие биедээ жинхэнэ дурлаж хайрласан хосууд л хэзээ ч бие биенээ үзэн ядаж чаддаггүй. Хайр дурлалыг бие биедээ дурласан хоёрын нэг нь л шархлуулдаг. Өөр хэн ч шархлуулж чадахгүй. Бусдыг уураар бус хайраар захирах нь амар хялбар байдаг. Хайртай гэж хэлэхийн оронд халамжилж явах нь илүү дээр.

            Хүмүүс хайр дутсанаас, хайрыг мэдэрч үзээгүйгээс гэмт хэрэгтэн болсон байдаг. Тиймээс гэмт хэрэгтнүүдийг ч хайрлахын чухлыг мэдрүүлж, харуулж, чадвал хүмүүжүүлж болдог.

Хайр бол хүний амьдралын агуу таашаал юм. Сэтгэлийн их аз жаргалыг бид хайраас амсдаг. Хайр дурлал хүний сэтгэлийг хэмжээлшгүй их эрч хүчээр цэнэглэж өгдгөөрөө гайхамшигтай. Амьдралын энэ сайхан таашаалыг өөртөө байлгаж чадах эсэх нь хочр биенээс биш ганцхан өөрөөс л шалтгаалдаг. Яагаад гэвэл хайр нь сэтгэлийн нэг хэлбэр юм. Тиймээс сэтгэл дотроо түүнийг сайхан хэвээр хадгалж, байлгахын төлөө тэмц.

            Түүнийг агуу, сайхан, хүчтэй хэвээр нь яаж байлгах вэ? Цэцгийг услахгүй, арчлахгүй бол хатаж үхдэгтэй адил хайранд өдөр тутмын арчилгаа хэрэгтэй. Хайрыг тордсон хүн сэтгэл санааны хувьд их аз жаргалтай амьдарч хайрыг хайраар л хариулж авдаг. Юуны өмнө хайрынхаа тухай өчүүхэн ч муухай зүйл бодохгүй, сэтгэлийн хир суулгахгүй байхыг чухалчил.

            Ийм хирийг хүн авчирч таньд наадаггүй, та өөрөө л муухай бодлоор хайраа хиртүүлчихдэг. Амьдралд юу ч болсон хайраа хамгаалж, цэвэр ариунаар нь, анх авсан таашаалаараа байлгаарай. Мөн хайртай хүнээ хүндэлж, гомдоохгүй байж чадаж байгаа тэр л хүн үргэлж сэтгэлийн жаргалтай явна.

            Хайраа гомдоосон хүн маш их цухалддаг. Бусад хүнтэй үг сөргөлдөөд амархан мартаж чаддаг бол хайртай хүндээ гомдоох үг хэлбэл өөрөө дараа нь удтал шаналж сэтгэлээ зовоодог. Гэтэл багахан тэвчээр гаргахад л ийм зовлонгоос бид ангижирна.

            Хайртай хүндээ сэтгэлийн үгээ харамгүй ярь, түүнийгээ сэтгэл тавин хайрлаж халамжил, түүний зөвхөн сайн сайхан бүхнийг бод. Дутагдал бүрийг нь уучилж чадвал бидний хайр ариухнаараа мөнхөд оршино. Хэрвээ хайртай хүнтэйгээ хамт байгаа бол бие сэтгэлээ харамгүй зориул. Хүнд сэтгэлээ зориулж чадаж байгаа та сэтгэлээр баян амьдарна. Хэн нэгэнд хайртай болно гэдэг нь тэр хүн танд дээд зэрэг таалагдсан гэсэн үг. Хожим ямар ч юм тохиолдлоо гэсэн анхны таашаалаараа сэтгэлдээ үлдээн төсөөл. Хамтдаа байсан ч, салсан ч, холдсон ч, анхны тэр л ухаангүй дурлал хэвээрээ таны сэтгэлд оршиг.

            Түүндээ хир бүү хүргэ. Хиртээх зүйл бүү бод. Үүний ачаар энэ ертөнцөд  та тэнгэрлиг орших болно. Энэ бол бас сэтгэлд махбодийн аз жаргал болдог юм.

  Л. Нарантуяа “Гэр бүлийн амьдралын нууц” номоос...