Хайртай. Энэ л vгийг хэлэнгvvт амьдрал тэр аяараа өөрчлөгдөнө гэвэл та vнэмших vv? Мэдээж хvvхэд шиг, тоглоомтой юм шиг санагдах ч энэ энгийн боловч алтан vгс та бидний амьдралд ямар их гайхамшгийг бvтээх чадвартай гэдгийг та лав төсөөлөхгvй байх.

Угтаа хvн бvр л сэтгэлийнхээ гvнд хайрыг л хамгийн их хvсдэг. Гэсэн хэдий ч амьдралын эгэл өдрvvдэд бид эд хөрөнгө, албан тушаал, зугаа цэнгэлд хэт хошууран хайр гэдгийн жинхэнэ чанарыг умартдаг нь нууц биш юм. Хvн төрөлхтнийг өөрийгөө, бусдыг, амьдралыг хайрлаж явахыг олон мянган жилийн өмнөөс эрдэмтэн мэргэд сургаж байсан бөгөөд ямарч нөхцөл байдалд байсан бидний хэн нь ч хайрлах, хайрлуулах, жинхэнэ хайрын харилцааг бvтээх боломжтойг баталж байсан билээ.

Гагцхvv vvний тулд тэрхvv мэргэдийн хvмvvст хэлж өгсөн жинхэнэ хайрын нууцуудыг мэдэж байх ёстой аж. Энэ нь зvгээр ч нэг хайрын бус, бvх л амьдралд хvрэлцэхvйц тийм элбэг дэлбэг хайрыг бий болгоход туслах сургаалиуд юм. Та хэн нэгэнд сэтгэл алдравч хариу хайрлуулж чадахгvй байгаа бол, магадгvй таны зvрх хэн нэгний зvрхний дуудлагад хариулахаас «татгалзаж» байгаа бол, эсвэл хайр бол зөвхөн шаналлаас өөрийг авчирдаггvй гэж боддог бол та зөвхөн хайрлаж л сурах хэрэгтэй юм байна. Харин ингэхийн тулд жинхэнэ хайрын 6 сургаальд анхаарлаа хандуулаад vзээрэй.

1. Бодол санааныхаа хvчийг мэдэр

Бид юун тухай бодож байна, тvvнтэйгээ адил болж хувирдаг нь маргашгvй баримт. Та муу санаа агуулбал муу муухайг мэдэрч, сайн сайхныг бодвол баяр баясгаланг мэдэрч, аз жаргалтай болдог. Бодол санаа чинь хайраар дvvрвэл та хайрыг амсана. Хэрэв та сайн сайхан бодлуудыг бий болгож чадахгvй байвал дотроо эсвэл дуулдахаар дахин дахин хэлэх замаар санаа бодол, итгэл vнэмшилээ өөрчилж болно. Жишээ нь «Би бусдыг хайрласнаар өөрийн амьдралд хайрыг бvтээнэ» эсвэл «Би хайртдаа итгэдэг, миний хардах санаа буруу» гэх мэт. Бодол санаа vйл хөдлөлийг, vйл хөдлөл нь зан vйлийг, зан vйл нь хувь заяаг бvтээдэг гэдгийг санаарай. Тиймээс агуу их хайрыг мэдэрч, мэдрvvлж сурахад эхлээд бодол санаагаа зөв болгож, бодол санааныхаа агуу хvчийг мэдрээрэй.

2. Өөрийгөө аварсан хvн ертөнцийг аварна

Хэн нэгнийг ямар нэг зvйлийг хайрлахын тулд эхлээд заавал хvндэтгэх хэрэгтэй. Ингэхийн тулд эхлээд өөрийгөө хvндэлж сурах нь зvйтэй. Өөрийгөө хvндэтгэхгvй бол өөрийгөө хайрлаж чадахгvй. Өөрийгөө хайрлаж чадахгvй байгаа хvн бусдыг хайрлаж чадахгvй нь ойлгомжтой. Тэгэхээр юуны тvрvvнд «Би өөрийгөө хайрлаж, хvндэлж чадаж байна уу?» өөрөөсөө асууж, өөрийгөө хvндэтгэх сэтгэлийг бий болгох, төлөвшvvлэх аргыг байнга хэрэглэж сур. «Би өөрийнхөө юуг хvндэлдэг вэ?» гэж асуухад ухаан санаа тань хvмvvсийн танд таалагддаггvй талууд дээр биш хvндэлмээр талууд дээр нь төвлөрч эхэлнэ. Yvний дvнд хvмvvстэй агуу их хайраар хандах болно. Хvн гээч амьтан өөртөө, бусдад, амьдралд хvндэтгэлгvй хандсанаас хорвоогийн хайр энэрэлийг vгvй болгодог. Учир иймээс та эхлээд өөрийгөө ойлгож хvндэлвэл хайр аяндаа танаас ундран гарах болно.

3. Эхлээд өөрөө өг

Та хэн нэгэн рvv инээмсэглэхэд тэр хvн тан руу хариу инээмсэглэдэгийн адилаар сайхан сэтгэлийн vг, утасны яриа, захидал гэх мэт хvний төлөө анхаарал тавьж буйгаа харуулсан бvхэн таньд буцаж ирдэг. Хайр бол бумеранг л гэсэн vг, vргэлж л буцаад ирнэ. Бvр өсч vржээд буцаад ирдэг. Хэн нэгэн тvрvvлж алхам хийхийг бvv хvлээ. Хөгжимчин хvн «хvмvvс бvжиглэвэл л би хөгжимдөж эхэлнэ» гэдэггvй шvv дээ. Жинхэнэ хайр хариу нэхдэггvйг санаарай. Хэрэв та жинхэнэ хайрыг мэдрэхийг хvсвэл хайрыг ямарч болзолгvйгээр, хариуд нь юу ч шаардалгvйгээр бусдад өгөхөд бэлэн байх ёстой. Тvvнээс гадна хоёр хvний харилцаанд «Тэр миний төлөө юу хийж чадах вэ?» гэж асуухын оронд «би тvvний төлөө юу хийж чадах вэ?» гэж асууж байвал хамтын амьдралд насан туршын хайрыг бий болгодог гэдгийг санаарай.

4. Хайрыг хvсч байвал нөхөрлөлийг хай

Францын их зохиолч Антуан де Сент-Экзюпери: “Хайрлана гэдэг өөд өөдөөсөө харахын нэр биш нэгэн зvгт харахыг хэлнэ” гэж хэлсэн байдгийг санагтун.

Нэг итгэл vнэмшил нэдмэл зорилго сонирхол харилцан хvндлэл бишрэл нь насан туршын жинхэнэ хайрын vндэс юм шvv. Олон хvмvvс бие махбодийн сонирхолоос хайр vvсдэг гэж буруу ойлгодог нь харамсалтай. Гэтэл гоо vзэмж мөнх биш, өдрөөс өдөрт гундаж байдаг зvйл харин нэгдмэл санаа зорилго сонирхол хvндлэл бvхий нөхөрлөлөөс vvссэн хайр өдрөөс өдөрт бэхжиж байдаг.

Yvний баталгаа болох нэгэн судалгаа таньд сонин байж болох юм. 50-с дээш жил хамтдаа аз жаргалтай байсан хосуудаас энэ амжилтынх нь нууц юунд байгааг асуухад нөхөрлөл гол vvрэгтэй хэмээн хариулжээ. Асуулгад оролцсон хvн бvр ханиа өөрийн хамгийн сайн найз нөхрөө гэж хэлсэн байдгыг анхаараарай. Тэгэхлээр харилцаандаа хайр бий болгохыг хvсвэл та эхлээд нөхөрлөлийг олоорой.

5.Хvрэлцэхvй бол харилцааг бэхжvvлэгч

Хайр бол хамгийн хvчтэй эм. Аз жаргалтай гэр бvлийн гишvvд хvнд өвчнөөр өвдөх магадлал бусдаас 10 хувиар бага байдаг гэнэ. Мөн эмч сувилагч нар гарыг нь атган өөрсдийг нь хайрлаж буйгаа илэрхийлхэд өвчтэнvvд хавьгvй тvргэн эдгэрдэг гэсэн судалгаа ч байдаг аж. Энэ бvхэн хvрэлцэхvйн хvчийн гайхамшигтай ач тус юм. Хvрэлцэх ид шид нь хvмvvсийн хоорондох зааг хязгаарыг vгvй болгож тэднийг нэгтгэдгээрээ өөр юутай ч зvйрлэшгvйгээр хvмvvст нөлөөлдөг. Хvрэлцэхvйд гайхамшгыг бvтээдэг эрчим нөлөөлөл vйлчилж байдаг байна.

Бид хэн нэгэнд энхрийлэн гар хvрэхэд бидэнд ч тэр хvнд маань ч стрессийн гармоны хэмжээ багасах, мэдрэлийн систем тайвшрах, дархлалын систем сайжрах зэрэг физилогийн өөрчлөлтvvд гархаас гадна бидний зан байдалд ч нөлөөлж сэтгэл санаа дээшилдгийг санаарай. Та хайрыг өгөх авахдаа биед нь хvрэх, тэврэх, гар барих, өөрөөр хэлбэл хvрэлцэх нь ямар их ач хобогдолтойг ухааран зориг гаргаж хvмvvс рvv гараа дэлгэн сунгаарай. Та сэтгэл зvрхээ дэлгэж байна гэж ойлгож хvрэлцэхvйн хvчээр бадарсан хайрын эрч хvчийг мэдрэх болно.

6. Эрх чөлөө олго

Тагтаа тэжээж тэд нараа бахархан хайрладаг хирнээ далавчаа ч дэлгэн нисэх боломж өгөлгvй торонд барьдаг хvнийг уншигч авхай та юу гэж дvгнэх бол. Ихэнх хvмvvс vvнийг агуу их хайр гэж ойлгодог нь харамсалтай. Хэрэв хэн нэгнийг хайрлаж байвал тvvнийгээ чөлөөтэй тавь. Буцаад ирвэл таных, ирэхгvй бол тэр хэзээ ч таных байгаагvй гэдэг vг юутай vнэн. Хэдийгээр хайртай хvндээ эрч чөлөө олгоод явуулчих амаргvй ч тvvндээ эрх чөлөөг нь өгөхгvйл бол хайргvй байна гэсэн vг. Хайрлахыг албадаж болохгvй. Эс тэгвэл дээрх тагтаа тэжээгчээс ялгарах юмгvй болно. Та хэн нэгнийг хайрлаж л байвал тvvнийг эрх чөлөөг нь нь хvлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Тvvнийг өөрийнхөөрөө шийдвэр гаргах, таны хvссэнээр биш, өөрийнхөө хvссэнээр амьдрах боломж олгох ёстой. Учир нь хvн бvхэнд тодорхой орон зай хэрэгтэй байдаг.