Хүний ухамсар, оюун ухааны хомсдол, эмгэгийг засах тухайд эрдэмтэд, гүн ухаанч багш нарын олон ном товхимол бий. Хүн нь нэг махан бие, 6 ширхэг нарийн биетэй байдаг. Нарийн бие тус бүр энергийн салаалсан сувгуудаар дамжиж, эсийн физик бүтэцтэй холбогдсон байдаг. Энэхүү энергийн сувгуудын ачаар нарийн биед махан биеийн эсийн өсөлтийн мэдээлэл очно. Харин нарийн биеийн мэдээлэл зөвхөн тусгай дамжуулагч болох хүрдүүдээр /чакра/ дамжиж бие махбодод ирдэг.

Үндсэн 7 чакра байна. Биеийн эс бүхэн өөрийн гэсэн торсийн талбайтай холбогдож энерги мэдээллийн нэгэн холбоог үүсгэнэ. Хүрдүүд дотоод шүүрлийн булчирхайнууд нь биед явагдах бүхий л үйл явцыг эсийн төвшнөөс аваад төв мэдрэлийн систем хүртэл хянаж, удирдаж байдаг. Тэгэхээр хүрдүүд бие махбодын сэтгэц мэдрэл дархлалын үйл ажиллагааг хүртэл удирдаж чаддаг байх нь. Үүнд: дааврын нөлөө ч мөн хамаарагдана. Харин хүрдүүдийн тэнцвэржилт алдагдах нь махан биед өвчлөлөөр илэрч гарна. Хамгийн гол нь хүрдүүд биед үйл ажиллагаа явуулж байгаа бүх эд эсүүдийг нарийн биеийн энергээр хангаж өгдөг. Нарийн бие, махан биеийн харилцан шүтэлцээ алдагдах нь өвчлөлд хүргэнэ.

Жишээ нь: Зүрхийг нарийн энергээр хангагч зүрхний хүрд нь зүрх, уушиг, бамбай булчирхайг мөн энергижүүлнэ. Энэ хүрдийн хямрал, бөглөрөл, урсгал нь саатахад эдгээр эрхтнүүдийн өвчлөл ихсэж, улмаар хорт хавдар үүсгэнэ. Зүрхний хүрд бол нарийн энергэн биеийн гол төв болдог хамгийн чухал төв юм. Энэ төвийн тусламжтай бид хүрээлэн байгаа ертөнцийг хайрлах, бие биенээ энэрэх, бурхныг хайрлах тэр гайхамшигт мэдрэмжийг мэдэрдэг. Хайрыг мэдэрч чадаж байна гэдэг бол их том аз завшаан юм. Учир нь зүрхний хүрд нь хаалттай хүмүүс гэж байдаг. Тухайлбал, аливааг хайрлаж чаддаггүй, мэддэггүй, үнэн сэтгэлээсээ хайрлах тэр мэдрэмжийг мэдэрдэггүй хүмүүс юм.

Мөн бүтэн хаалттай биш ч бүрэн гүйцэд нээгдэж чадаагүй хүрдтэй хүмүүс ч байна. Тэд аливаа сайхан зүйлийг хараад сайхан юм, гоё юм гэж хэлж л мэдэхээс, хайрын тэр хязгааргүй гайхамшигт оюун санааны мэдрэмжээс амталж үзээгүй байдаг. Хайргүй бол амьдрал утга учиргүй юм. Хайрыг мэдэрч үзээгүй хүнээс ямар ч зан ааш, авир гарч болно. Түүнээс гадна тэд ганцаардаж, хэнд ч хэрэгцээгүй болох, амьдрал нь утгагүй болдог. Судалгаагаар үзэхэд, хүний дундаж наслалт 55-60 байгаа нь дийлэнх хүмүүс энэ насандаа амьдралын эрч хүч бууран, амьдралаас тасарч холддогтой холбоотой. Гэтэл 50, 60-хан жил наслаад уйдна гэдэг тун харамсалтай билээ.

Бие махбодь өөрөө өөрийгөө хамгаалах чанартай. Энэ чанар нь сэтгэл санаа өөдрөг, хангалуун байх нөхцөлд илүүтэй тодорно. Өөрийгөө үнэлэх, өөртөө сэтгэл хангалуун байх, өөрийгөө хайрлах сэтгэлийн чанараас энергийн урсгал жигд, тогтмол явагдаж, дархлаа сайжирна.

Өвчин хаана эхэлж үүсэх вэ?

1.       i.        –Оюун санааны төвшин анх түрүүнд өвчин энд үүснэ
2.     ii.        –Сэтгэхүй, сэтгэл хөдлөлийн төвшин
3.    iii.        –Эд эрхтэний түвшин
4.    iv.        –Үйл ажиллагааны түвшин
5.     v.        Шинж тэмдгийн түвшин хөврөл оюун санаанд бий болдог. Түүнийг цааш хөгжүүлснээр сэтгэл хөдлөлийн түвшинд өсөж ирнэ. Дараа нь эд эрхтэн эмгэг өөрчлөлтөнд орж, доголдон үйл ажиллагаа нь гажина. Ингэснээр эмгэг шинж тэмдэг илэрдэг байна.

Жишээ нь: Чихрийн шижин. Шээсэнд чихэр илэрснээр цусанд хэмжээ нь их гарна. Цусанд чихэр ихсэх нь нойр булчирхайн үйл ажиллагаа алдагдах нь цөс ялгаруулах суваг, 12 хуруу гэдэсний эмгэгтэй холбоотой.

      Эдгээр нь сэтгэл санааны өөрчлөлт буюу сэтгэл сэвтсэнээс үүдэлтэй. Харин сэтгэхүйн өөрчлөлт нь оюун санаанд анх буй болно. Оюун санаагаа аврах л ганц зам бидэнд бий. Энэ нь оюун санаанд зөв мэдээллийг хүргэх, оюун санаагаа цэвэрлэх, энэ бол цорын ганц аврагч байх болно. Ноднин урд хөршид дэлгэрсэн цочмог ханиадаар зөвхөн бясалгагчид үл өвчилснийг санацгаа. Саяхан бясалгалын багш Саранцэцэг радиогоор ярихдаа: “Бясалгал хий гэж хүнийг хүчлэх нь буруу, угаасаа хүн урд, өнөө насны буянаасаа шалтгаалж бясалгалд ирдэг юм” гэсэн.

      Үнэхээр бясалгалыг ойлгож, ухаарах цаг үе хүний хийсэн буян, нүгэлтэй холбоотой. Учир нь бясалгал бол хүнд маш том бэлэг юм. Сайн зүйл хийсэн бол бэлгээ хурдан л авна. Муу нүгэл ихтэй бол энэ насандаа, бүр түүнээс ч хойш насанд оройтож авах болно. Бэлгээ авах хүртлээ оюун санаа ухамсрын хөгжил, бясалгалын талаар хүлээж авах нүд, чихгүй мэт байна. Нэг үгээр унтаж байх нь. Хүмүүс ээ сэрцгээ.