1. Гэр бүлийн аз жаргалтай амьдралын хамгийн энгийн түлхүүр бол хосууд үглэж яншихаас зайлсхийх хэрэгтэй.

Францийн эзэн хаан гуравдугаар Напалеон хорвоогийн хамгийн сайхан бүсгүй Тебий гүнж Мери Эженид хайртай болсон. Хааны зөвлөхүүд хориглосон боловч тэрээр “Би хайртай хүүхнээ хэнээс ч илүүд үзнэ” гээд гэрлэсэн байдаг. Гэвч удалгүй хайр нь хөрч, дурлалын гал нь бөхсөн байдаг. Учир нь Эжен хатан хаан болсон хэдий ч олиггүй хэрүүлч яншаа зантай байжээ. Тэрээр хааныг цаг үргэлж хардаж, хэрүүл өдөөн, бүр төрийн хэргээ явуулж байхад нь хүртэл тасалгаанд нь орж хэрүүл хийж, хардаж тараадаг байжээ. Эцэсийн эцэст хаан ордондоо тайван амар, цор ганцаар байх нам гүм булан олдохоо больж, шөнө ордноос нууцаар оргон зайлж өөр гоо бүсгүйтэй болздог байжээ. Хайр сэтгэлийг бөхөөж чадах хамгийн хорон муу арга бол хэрүүл маргаан, бөгөөд тэр нь хорт могойн хор лугаа адил гэр бүлийг сөнөөж чадна.

1. Аз жаргалтай амьдрах нэг арга зам бол “хань ижлээ дахин хүмүүжүүлэх гэж бүү оролдоорой” гэсэн дүрэм байдаг. Аз жаргалтай гэр бүл болохын тулд өөртөө тохирох ханиа олохоос илүү, өөрөө түүнд тохирох хань болж чадах нь маш чухал байдаг. Иймээс та бүхэн гэр бүлээ аз жаргалаар дүүрэн байлгахыг хүсвэл ханиа өөрийнхөө санаанд тохируулан засч, залруулах гэж бүү оролдоорой. Мөн ханиа хүүхэд хүмүүжүүлдэг шиг зааж сургахаас зайлсхийх хэрэгтэй.
2. Аз жаргалтай амьдрахын тулд хосууд бие биенээ бүү шүүмжил гэсэн дүрэм бий. Таны үйлдэл бүрийг буцаад шүүмжлэхэд бэлэн байгаа гэдгийг мартаж болохгүй. Ханиа шүүмжлэхийг бүү урьтал болгож бай. Гэр бүлийн харилцаанд олон сайхан хүсэл мөрөөдөл биелэхгүй байгаагийн нэг шалтгаан бол шүүмжлэгч хэн боловч өөрийн зүрх сэтгэлийг эргээд шархлуулж байдагт оршдог.
3. Аз жаргалтай амьдралыг хүссэн хэн боловч ханиа үнэлж, урам зориг өгч, магтаж бай. Эрчүүдийн хувьд хүүхнүүдийн аятайхан харагдах гэсэн хичээл зүтгэлийг үнэлж, магтаж байх ёстой.

Жишээ нь: Нэг эмэгтэй нөхрөө ажлаас тараад, ядраад ирэхэд үргэлж сайхан амттай хоол бэлтгэдэг байжээ. Нөхөр нь эхнэрээ ямар их сэтгэл гаргасныг тоодоггүй байсан тул эхнэр нь нэг өдөр ажлаасаа ирэхэд тавганд нь өвс овоолоод өгсөн гэнэ. Гэтэл нөхөр нь уурлаад арай солиорчхоогүй гэнэ. Эхнэр нь чамайг анзаарах юм гэж яаж мэдэх вэ? Хорин жил та нарт хоол бэлтгэж хийхдээ “Хөөрхийлөх” үг нэгийг ч сонссонгүй шүү гэж хэлсэн байдаг. Эхнэрээ бишрэн хүндэтгэж, дотно сэтгэлээр хандваас эр хүн өөрөө ч аз жаргалтай болдог. Иймд аз жаргалтай гэр бүр болъё гэвэл “Хань ижлээ чин сэтгэлээсээ бишрэн хүндэтгэж, магтан сайшааж байх хэрэгтэй”.

1. Аз жаргалтай амьдрахыг хүссэн хосууд ханиа халамжилж бай. Хайр сэтгэл нисэж одохгүй ч ялимгүй зүйлд сэтгэл хөрөн хөрсөөр, хамаг амьдрал “гунигт” живж мэднэ. Бидний энэ амьдрал дахин хэзээ ч давтагдахгүй тул өөрийгөө “яаж халамжлуулъя” гэж бодсоноороо ханиа халамжилж байх хэрэгтэй. Өглөө бүр ханиа хэрхэн халамжлах талаар шинэ санаа сэдэж бай. Тэгвэл аз жаргалтай амьдрал өөрөө ирэх болно.
2. Аз жаргалтай амьдрахыг хүссэн хосууд эелдэг зөөлөн харьцаж бай. Эхнэр, нөхөр та бүхэн хөндлөнгийн хүнд ханддаг шигээ ханьдаа эелдэг зөөлөн харьцаж байгаарай. Хэрүүлч, ширүүн эхнэрээс ямар ч эр зугтана. Нөхрөө гэр амьтай байлгахыг хүссэн эмэгтэй байнга нөхөртөө эелдэг зөөлөн хандаж байх нь зүйтэй. Бүдүүлэг зан авир, хамгийн эвгүй муухай доромжлолыг бид хайрт ханиасаа сонсдог нь үнэхээр хачирхалтай биш гэж үү. Эелдэг зан бол эвдэрхий хашааг бус, хашаан доторх цэцгийг олж хардаг сэтгэл юм гэж Генри Мей Ризнер хэлжээ.

Оросын суут зохиолч И.С. Тургенев “Хоолоо хөрчихөөс нь өмнө идчихээсэй гэж үнэхээр өөрт нь санаа тавьдаг эмэгтэйтээ хаа нэгтээ тааралдсан бол авьяас билэг, бүх номоо оронд нь өгөх байсан” гэж хэлсэн байдаг. Эр хүн ажил үйлсдээ амжилт олохын тулд юугаа ч хайрлахгүй зүтгэдэг шигээ гэр бүлийн амьдралд анхаарч чаддаггүй. Ингэж эр хүн амьдралдаа хамгийн чухал зүйлээ зоргонд нь орхиж, урсгалаар явдаг нь маш буруу. Тэрээр байдал яаж эргэхээс хамааран гэр бүлдээ алдаж, онож явдаг байна. Нөхөр хүн эхнэрээ энхрийлэн таалвал, эхнэр нь түүний хүссэн бүхнийг гүйцэлдүүлнэ гэдгийг мэднэ. Ямар сайн эзэгтэй болох талаар аятайхан хэдхэн үг хэлж орхивол сүүлийн бутархай мөнгийг ч хэмнэх болно гэдгийг мэднэ. Өнгөрсөн жил авсан даашинзаа өмсөхөд ямар сайхан харагдана вэ гээд эхнэртээ хэлчихвэл энхэр тань сүүлийн үеийн үнэтэй загварын шинэ даашинзаар солихгүй гэдгийг бас мэднэ. Ганцхан удаагийн үнсэлтээрээ олон олон “нүглээ” хааж, загас шиг дуугүй байлгах хүчийг ч нөхрүүд мэднэ.

         Иймд аз жаргалтай гэр бүлийн бас нэг түлхүүр бол ханьдаа эелдэг дотно байх хэрэгтэй гэсэн зарчим зайлшгүй юм шүү. Эдгээр аргуудаас амьдралдаа хэрэг болгоод туршаад үзээрэй. Таньд хэрэг болно гэж найдъя.  

           Л. Нарантуяа "Гэр бүлийн амьдрал" номоос...