Итгэл
8 жил, 10 сар өмнө

Нэгэн удаа их сургуулийн профессор оюутандаа асуулт тавилаа

Профессор: Бурхан сайн уу?
Оюутан: тиймээ.
Профессор: Сатан сайн уу?
Оюутан: Үгүй ээ.
... Профессор: Тэр үнэн.. харин энэ дэлхий дээр ертөнцөд гай зовлон байдаг уу?
Оюутан: Тийм ээ.
Профессор: Гай зовлон хаа сайгүй тохиолдож байдаг тийм үү? Тэгээд Бурхан бүхнийг бүтээсэн гэдэг биз дэ?
Оюутан: Тиймээ.
Профессор: Хэн тэр гай зовлонг бүтээсэн юм бэ?
Оюутан: .......
Профессор: энэ дэлхий дээр гаж буруу үзэгдэл, дээрэнгүй ёс журам, өвчин зовлон, харанхуй бүдүүлэг ёс бүгд оршин байдаг биз дээ?
Оюутан: Тиймээ эрхэмээ.
Профессор: Тэгээд хэн энэ бүхнийг бүтээсэн болж таарч байна вэ?
Оюутан: ......
Профессор: Эргэн тойрныхоо ертөнцийг танин мэдэх 5 мэдрэмж хүнд байдаг гэж шинжлэх ухаан нотолдог. Хүү минь чи хэзээ нэгэнтэй Бурханыг харсан уу?
Оюутан: Үгүээ эрхэмээ...
Профессор: Хүү минь чи Бурханы дуу холойг хэзээ нэгэнтэй сонсож байв уу ? бидэнд хэлээд өгдөө...
Оюутан: Үгүйээ эрхэмээ.
Профессор: Чи хэзээ нэгэнтэй Бурханыг мэдэрч үзсэн үү? Түүнийг амсаж ч юм уу үнэрлэж үзсэн үү?
Оюутан: Үгүй байх гэж айж байна эрхэмээ.
Профессор: Ийм байж Түүнд итгэсэн хэвээр байгаа юм уу?
Оюутан: Тиймээ.
Профессор: саяны баримтууд дээр тулгуурлан дүгнэлт хийх юм бол Бурхан байхгүй гэж шиншлэх ухаан нотолж чадна. Чамд үүнийг эсэргүйцэх ямар нэгэн баталгаа байна уу?
Оюутан: Үгүйээ профессораа надад зөвхөн итгэл л байна.
Профессор: Яг зүүтэй. Энэ Итгэл гэдэг чинь шинжлэх ухаанд ноцтой асуудал учруулж байдаг юм.
Оюутан: Профессораа хүйтэн байдаг уу?
Профессор: ямар хачин асуулт вэ? Мэдээж хэрэг хүйтэн байдаг чи хэзээч даарч үзээгүй юм уу?
“ залуугийн асуусан асуултыг сонссон оюутнууд нир хийтэл инээлдэв”
Оюутан: Эрхэмээ бодит байдал дээр хүйтэн гэж байдагүй юм. Хүйтэн гэж бидний үзэж байгаа үзэгдлийг физикийн хулийн дагуу авч үзэхэд хүйтэн гэдэг ойлголт нь бодит байдал дээр дулаан байхгүйг л тодорхойлж байгаа юм. Хүнийг болон өөр ямарваа нэгэн эд зүйлийг судлахдаа тэдгээрт эрчим хүч байгаа эсэхийг болон тэдгээрийн эрчим хүч дамжуулах чадварыг судалдаг. Фаренгетийн дагуу -460 хэмийг туйлийн тэг гэж тооцдог бөгөөд үүний дагуу – 460 хэмд ямарч дулаан байхгүй гэж тооцдог юм байна..Хүйтэн гэж бодитоор байхгүй. Дулаан байхгүйг мэдрэх мэдрэмжээ бид тэгэж нэрэлсэн юм.
“танхим чимээгүй болов”
Оюутан: Харанхуй байдаг уу?
Профессор: Мэдээч байдаг, шөнө гэдэг нь харанхуй байхгүй бол юу болж таарах вэ?
Оюутан: Эрхэмээ та дахиад л буруу яриж байна. Харанхуй гэж байдаггүй харанхуй гэдэг нь гэрэл байхгүйг л хэлдэг. Бид гэрлийг судалж болно харин харанхуйг судалж болохгүй. Бид Ньютоны хулийг ашиглан гэрлийн хурд гэрлийн долгионы уртыг хэмжиж болно харин харанхуйг хэмжих боломжгүй. Жирийн гэрэлийн туяа харанхуй ертөнцөд нэвтрэн орж ирэн ертөнцийг гэрэлтүүлж чадна. Ямар нэгэн орон зай хэр зэрэг харанхуй байна гэдгийг та хэрхэн хэмжих вэ? Үүний тулд та гэрлийн хүчин чадал тухайн орон зайд хэр зэрэг их байна эсэхийг хэмжинэ биз дээ? Тийм биш гэж үү? Тиймээс харанхуй гэдаг ойлголт нь хүмүүсийн гэрэл байхгүйг тодорхойлох гэж гаргасан ойлголт юм. Харин одоо эрхэмээ та хэлээч үхэл гэж байдаг уу?
Профессор: Мэдээч байдаг. Амьдрал байдаг мөн түүний нөгөө тал болох үхэл гэж байдаг.
Оюутан: Профессороо та дахиад буруу байна. Үхэл гэдэг нь амьдралын нөгөө тал нь биш харин амьдрал байхгүйг тодорхойлж байгаа үг юм. Таны шинжлэх ухааны баталгаанд маш том ангал үүслээ дээ.
Профессор: Залуу минь та үүгэрээ юу хэлэх гээд байна?
Оюутан: Профессороо та оюутанууддаа хүн сармагчингаас үйссэн гэж заагаад байдаг. Та тэр хувьсалийг өөрийнхөө нүдээр харж үзсэн юм уу?
Яриа хааш эргэж байгааг гадарлан дрофессор толгой сэгсрэн инээмсгэлж зогсов.
Оюутан: Энэ үйл явцыг хэн ч өөрийн нүдээр харагүй болохоор таныг эрдэмтэн гэхээс илүүтэй лам гэмээр юм байна.
“танхим дүүрэн инээд дэгдэв”
Оюутан: За одоо энд байгаа хүмүүсээс профессорын уураг тархийг харсан юм уу, барьж сонсож үнэртэж үзсэн хүн байна уу?
Оюутнууд инээлдсээр байлаа.
Оюутан: Хэнч тэгээгүй бололтой тийм болохоор шинжлэх ухааны баримтан дээр тулгуурлан дүгнэлт гаргахад профессорт уураг тарихи байхгүй гэсэн дүгнэлт гарч байна. Таныг хүндэлж яавдаг ч бид таны зааж сургаж байгаа зүйлд хэрхэн үнэмшиж болох вэ?
Танхим чив чимээгүй боллоо.
Профессор: Би бодохдоо та нар зүгээр л надад итгэх хэрэгтэй байх.
Оюутан: Яг тийм... Бурхан хүн хоёрыг холбож байдаг цорын ганц зам бол Итгэл юм.
Профессор суудалдаа суув.
Тэр оюутныг Albert Einstein гэдэг байв..